Yazar: Alpin

Sayfa 1 : Sayfa 2 : Sayfa 3

C)1980 Ve Sonrasındaki Modern Zaman Manga'ları

80'lerde Bilgi, Akademik ve Politika Manga'larının Yükselişi

JAPAN INC. : A Manga Introduction to the Japanese Economy Kapak resmi Bilkent Üniversitesi'ndeki kopyadan Alpin tarafından taranmıştır.

Eğitici ve bilgi veren manga'ların en ünlüsü olan "JAPAN INC. : A Manga Introduction to the Japanese Economy" 1986 yılında Shotaro Ishinomori tarafından çizildi. Kitap Nihon Keizai Shimbun'da yayınlanmış olan bir ekonomi semineri serisini temel alıyordu ve Amerika-Japonya arasındaki ticaret savaşının hikayesini anlatıyordu. Shotaro bu kitabın yazılış amacını şöyle açıklıyordu: "İnsanlar ekonomi kitaplarını çok zor olduğu için okumuyorlar ama manga halinde bu konuların anlaşılması çok kolay" (Sabin, 1991: 206; Duus, 1988:xvi). Manga 1988'de İngilizce'ye çevirildi ve California Üniversitesi tarafından yayınlandı. 1989'da ise Fransızca'ya çevrilerek Paris'de basıldı. 3 ciltlik kitap kısa sürede 1 milyondan fazla sattı ve savaştan önce doğmuş insanlar tarafından bile okundu. Bu sayede, daha önce manga'ya ilgi göstermemiş olan ve manga jenerasyonuna ait olmayan insanlar bile manga'nın inanılmaz gücünü kabul etmek zorunda kaldılar. (Bu manga'nın California Üniversitesi tarafından basılmış bir kopyasını Bilkent Üniversitesi Kütüphanesi'nde bulabilirsiniz - Alpin)

Japan Inc., Japon ekonomisi temel alan ilk manga'ydı. Etik, güvenilir ve ileriye dönük iş stratejilerinin gerekliliğini tartışıyordu. Kitap aynı zamanda yeni bir manga türünün öncüsü oldu. Japon Yayın Birliği (NHK) ve Asahi Shinbun gazete firmaları da manga sektörüne adım attılar.

Made in Japan

Asahi Shinbun, 1987 yılında Sony şirketinin başkanının otobiografisi olan Morita Akio'nun Made in Japan adlı kitabının Saito Takao tarafından çizilen gekiga versiyonunu yayınladı. Burada ilginç bir nokta ise Morita Akio'nun böyle bir otobiografinin hazırlanmasına karar verdip bu konuyu kayak hocasına soylediğinde, kayak hocasının bu kitabı sadece manga olarak hazırlanırsa okuyacağını söylemesi üzerine kitabın gekiga sanatçısı Saito Takao tarafindan manga biçiminde hazırlanmış olmasıdır (Kinsella, 2000: 77). (Bu manga'nın düzyazı formatındaki versiyonunun İngilizce ve Türkçe kopyalarını Bilkent Üniversitesi Kütüphanesi'nde bulabilirsiniz - Alpin)

Made in Japan'in kazandığı başarının ardından Sekai Bunkasha şirket profillerini içeren bir dizi manga yayınladı. Tarihçeleri ve profilleri manga şeklinde yazılmış olan bazı şirketlere örnek olarak Honda, Ajinomoto ve Nomura Securities şirketlerini verebiliriz. O güne dek büyük şirketler yeni işe giren elemanlarına ve iş arayanlara dağıtılmak üzere şirket kurallarını ve şirket tarihçesini anlatan devasa boyutlarda ve oldukça pahalı kitaplar dağıtıyorlardı. 80'lerden itibaren bu kural ve tarihçe kitapları manga formatında hazırlanıp dağıtılmaya başlandı. Ajinomoto'nun manga formatındaki tanıtım kitabında şirketin yiyecek endüstrisinde kullanılan bir katkı maddesi olan MSG (monosodium glutamate) maddesinin nasıl dünyadaki en büyük üreticisi olduğu ve sektöre getirdiği yenilikler anlatılıyordu. Honda'nın yeni işe giren elemanları için hazırladığı manga formatındaki tanıtım kitabında Honda'nın dünyanın en iyi arabalarını üretmek için gösterdiği çaba sonucunda nasıl su soğutmalı motorları geliştirdiği anlatılıyordu.

1989 yılında Ishinomori Shotaro'nun Japonya'nın Manga Tarihi (Manga Nihon No Rekishi) adlı 48 ciltlik manga'sı Chuo Koronsha tarafından yayınlanmaya başlandı. Manga'nın hazırlanmasında çoğu Tokyo Üniversitesinden olmak üzere 50 akademik uzman danışmanlık yaptı. Ayrıca Japonya'nın Manga Tarihi Eğitim ve Kültür Bakanlığı tarafından okullara önerilen kitaplar listesine girdi. Deneyimli sanatçılar olan Shotaro Ishinomori, Nobaru Baba ve Akatsuka Fujio, Ohtsuka Eczacılık Şirketi için sağlık ve hastalıklar konusunda oldukça geniş bir kaynak olan Ohtsuka Manga Healthy Kenko Series adında bir manga serisi hazırladılar. Serinin 200.000'in üzerinde kopyası ülke çapında okullara ve kütüphanelere ücretsiz olarak dağıtıldı.

1983 yılında Morning adlı yetişkinlere yönelik dergide gerçekçi bir anlatıma sahip olan Bölüm Şefi Shima Kosaku (Kacho Shima Kosaku) adlı manga Hirokane Kenshi tarafından çizilip yayınlanmaya başladı ve 1992 yılına dek sürdü. 80'lerde popülaritesi giderek arttı ve şirketlerde geçen olayları anlatan manga'ların öncüsü oldu. Bu hikayenin baş kahramanı, Hatsushiba adlı hayali şirketin bir bölüm şefiydi. Aslında bu şirket gerçek hayattaki Matsushita elektronik şirketini yansıtıyordu. Kahramanımız Shima Kosaku şirket içindeki ayrılıkları önleyip daha etik bir yönetim sistemi oturtmaya çalışıyordu. Manga'da anlatılan olaylar gerçek bir şirkette geçen olayları anlatıyordu. Serinin popülaritesi üzerine Magazine dergisi 1992 yılında, "kendi şirketinizdeki Shima Kosaku'yu bulun" sloganıyla bir yarışma başlattı ve yarışma ödülü olarak üç milyon yen vereceğini duyurdu. Kodansha firması ise Shima Kosaku'nun öğütlerinin yer aldığı Yetişkin Bir Erkek Olmanın 80 Yolu adlı kitabı 1996 yılında ve Güçlü Bir Kişi Olmanın 80 Yolu adlı kitabı 1997 yılında piyasaya sürdü.

80'li yılların ortalarından 90'lı yılların ortalarına kadar iş ve politika mangaları en çok satan manga serileri oldular. Aynı dönem içinde en çok satan ikinci manga olan ve Shogakukan tarafından basılan Feast (Oishinbo) (Ziyafet) ilk başta iyi yemek yemenin verdiği zevk üzerine hazırlanmıştı. Ama Amerika ve Japonya arasındaki politik çekişmeleri, Japon ve Kaliforniyalı çiftçiler arasındaki "Pirinç Savaşı" adı verilen çekişmeyi konu etmeye başlayınca ünü giderek arttı (Kinsella, 2000: 82). 1990 yılında bu manga da bir milyonun üzerinde satılmıştı. Bu akademi, iş ve politika serileri zamanın en ünlü manga serileri olan Dragonball ve Dr. Slump'dan bile daha çok satılıyordu.

Politik konuları uluslararası bir çerçevede işleyen manga'ların en ünlüsü olan Silent Service (Chinmoku no Kantai) (Gizli Servis) Kawaguchi Kaiji tarafından çizilip 1989 yılından itibaren Morning dergisinde yayınlandı. Hikayenin başkahramanı olan Kaieda, Amerika ile yapılan gizli bir anlaşma sonucu Japon kıyılarını korumak amacıyla yapılmış olan dünyanın en gelişmiş nükleer denizaltısının kaptanıdır. Birleşmiş Milletler donanmasıyla yapılan ilk test görevi sırasında rotasını değiştirip uzaklaşır ve donanma ile kovalamaca oyunu başlatır. Artık o bağımsız bir gemidir. Birleşmiş Milletler ve Amerika'nın küçük devletler ve küreselleşme üzerine olan oyunlarını tehdit etmektedir, Birleşmiş Milletler'in yasallığını ve küreselleşmeyi tartışmaktadır. 1991 yılında ulusal NHK kanalı tarafından 3 saatlik bir radyo oyunu olarak yayınlanır ve oyun tüm nüfusun %11'i tarafından dinlenir. 1996 yılına gelindiğinde toplam 22 milyondan fazla manga'sı satılmıştır.

Kawaguchi Kaiji'nin diğer bir önemli eseri ise Eagle: The Making of an Asian-American President'dır. Bu manga'da Demokratik Asya-Amerika partisinden Amerikan Başkanlığına aday olan Kenneth Yamaoka'nın seçim çalışmalarının bir Japon gazeteci olan Takashi Jo tarafından takip edilişi konu edilmektedir. Bu manga'da Amerikan'ın politika arenası bir yabancının gözüyle incelenmektedir.

80'lerde ve 90'larda Bilimkurgu ve Macera Akımı

Özellikle 80'lerin başından itibaren bilimkurgu ve macera manga'larının sayısı katlanarak arttı. Gundam gibi Mecha (robot) serileri giderek daha çok tutuldular. Bunlar bir bakıma Japonya'nın teknolojik üstünlüğünü simgeliyordu. 80'lerin en önemli bilim kurgu macerası olan Akira(1982-86 ve 88 sonrası) Katsuhiro Otomo tarafında yazılıp 38 cilt olarak yayınlandı. Gelecekte Tokyo sokaklarındaki motorsikletli sokak çetelerini konu alan bir siber-punk efsanesi olan Akira'nın ünü zamanla Japonya dışına taştı. Hikaye, 1992(*sayfanin altındaki nota bakın) yılında Japonya üzerine patlayan yeni bir bombayla başlayan 3. Dünya Savaşı'ndan 38 yıl sonra geçmektedir. Bir gün Kaneda ve motorsiklet çetesi süper güçleri olan bir çocukla karşılaşırlar. Büyük güçler bu çocuğun peşindedirler. Ardından inanılmaz telekinetik güçleri olan bu çocuğa ulaşabilmek için büyük bir kovalamaca başlar çünkü bu çocuğun Akira denen inanılmaz bir güce ulaşmak için gerekli ipuçlarını barındırdığına inanılmaktadır.

İnternetin popüleritesinin artmasıyla beraber bunu konu alan bilimkurgu manga'ları hazırlanmaya başladı. İnternet temelli bir hikaye olan Ghost In The Shell 1989 yılında Masamune Shirow tarafından Young Magazine Special dergisinde yayınlanmaya başladı. Bu manga'da hikaye 4. Dünya Savaşından sonra, internet ve intranet ağlarının dünya çapında güçlü bir telekomünikasyon ağı kurduğu, yıldızlara ulaşıldığı bir zaman diliminde geçmektedir. Özel bir polis örgütü bu dünyada anahtar bir rol oynamaktadır. Terörist gruplara karşı verilen mücadele için bu özel kuvvetler sibernetik organlarla donatılmışlardır. Artık ne kadar insan olduğu bilinemeyen bu yarı makinelerin yanında androidler de görev alarak teröristlere karşı amansız bir mücadele sürdürmektedirler. Bu manga'nın Mamoru Oshii tarafından yönetilen filmi dünyanın bir çok ülkesinde ün kazanıp anime ve manga'nın adını geniş çevrelere duyurdu. Ayrıca Shirow'un Appleseed, Black Magic M-66 ve Dominion vb. eserleri de Ghost In The Shell gibi dünya çapında büyük ün kazandı.

Bilim kurgu manga'larının en ünlülerinden biri olan Battle Angel Alita (Gunnm), Kishiro Yukito tarafından çizilip 1991-95 yılları arasında Business Jump dergisinde yayınlandı. Kishiro'nun bu manga'da sergilediği sanat ve anlatım yeteneği, manga endüstrisi için yeni bir atılımdı. Siberpunk, macera ve dövüşün yanısıra romantizm ve aşk da bu bilimkurgu hikayesinde çok güzel bir şekilde işlenmiştir. Hikaye, gelecekte Ido Daisuke'nin Zalem adlı uçan bir şehrin yere bıraktığı bir çöplükte dişi bir robot kafası bulmasıyla başlar. Ido, bu robot kafasını bir savaş androidinin vücuduna monte eder ve çalıştırır. Hafızası silinmiş olan bu androide Gally adını verir ve beraber ödül avcılığı yapmaya başlarlar. Zamanla Gally içindeki üstün savaş yeteneklerini keşfeder ve çevresinde kötü adamlardan oluşan çok büyük bir düşman kitlesi edinir. Gally düşmanlarına karşı savaşırken, bir yandan da Zalem adındaki bu ütopik şehre ulaşıp geçmişindeki karanlık noktaları aydınlatmaya çalışacaktır. Bu uzun ve kanlı yolda aşkı, mutluluğu, hüznü ve acıyı tadacaktır.

80'lerin başındaki ilk hit manga serisi olan Dr. Slump, 1980 yılının Ocak ayından 1984 yılına kadar Akira Toriyama tarafından çizilip Shounen Jump dergisinde yayınlandı. Hikaye, Penguen Kasabası'nda yaşayan ve Dr. Slump adıyla bilinen Senbee Norimaki adındaki bir bilim adamının 13 yaşındaki bir kız görünümünde olan Akane adında bir robot yapmasıyla başlar. Akane, küçük bir kız gibi görünmesin rağmen inanılmaz derece güçlü ve beceriklidir. Ama Penguen Kasabasındaki tek anormal kişi o değildir. Aslına bakılırsa bu kasabanın tamamı anormaldir. Çevredeki bütün hayvanlar ve hatta dağlar taşlar insan gibi konuşup hareket edebilmektedirler. Hatta kasabada uzaylılar bile dolaşmaktadır. Bu garip insanların ve yaratıkların birbirleriyle olan garip ilişkilerinin yanı sıra Dr. Slump'ın yaptığı acayip aletler de ortamı daha da garipleştirip, inanılmaz sorunlara neden olmaktadır. Fantastik bir dünyada geçen bu son derece absürd komedi dizisi kısa sürede popüler oldu ve uzun süre bu popülerliğini korumayı başardı.

Özellikle erkeklere yönelik hazırlanan ve uzakdoğu sporlarını temel alan komedi ağırlıklı manga'lar da bu döneme damgasını vurmuştur. Bunlardan en önemlisi olan ve Dr. Slump'ın da yaratıcısı olan Akira Toriyama tarafından çizilen Dragonball, 1985-95 arasında Shounen Jump dergisinde yayınlandı. Bu manga'da Son Goku adında maymun gibi bir kuyruğu olan ufak bir çocuğun dragonball denen, üzerine yıldız işaretleri olan ve tüm toplar biriktirildiğinde 1 dileği yerine getireceğine inanılan ejderi (ShenLon) çağırmak için kullanılan tılsımları toplarken uzakdoğu sporlarını öğrenmesi ve bu arada çevresinde gelişen komik olaylar anlatılmaktadır. Son Goku zamanla büyüyüp tecrübe kazanırken, bir yandan da dünyayı kötü karakterlerin emellerinden koruyacak ve bir süre sonra bu görevi oğlu Son Gohan devralacaktır. Dragonball temel olarak Ming Hanedanlığı zamanında yazılmış ve 1592 yılında basılmış olan Xiyouj / Hsi-yu chi (Batıya Yolculuk) adlı bir Çin romanından esinlenmiştir. Dr. Slump'ın hemen ardından yayınlanmaya başlayan Dragonball çok kısa sürede uluslararası bir üne kavuşmuş ve 1995 yılına kadar dünyada yaklaşık 109 milyon adet mangası satılmıştır. Ayrıca 3 sezondan oluşan toplam 508 bölümlük anime serisi ve 17 anime filmi hazırlanmıştır. Bandai firmasının hazırladığı Dragonball eşyaları ve Nintendo oyunları 1995 yılına kadar yaklaşık 2.95 milyar dolarlık devasa bir pazar yaratmıştır.

Bu türün diğer önemli temsilcileri ise Urusei Yatsura, Maison Ikkoku, Ranma 1/2 ve Inu-Yasha Sengoku Otogi Zoushi gibi dünyaca ünlü komedi ağırlıklı manga'ların yaratıcısı olan ve hayranlarının "Manga Prensesi" olarak adlandırdığı Rumiko Takahashi'nin yapıtlarıdır. Kendisi erkekler için manga yazan en ünlü bayan manga sanatçısıdır. Eserleri o kadar popüler olmuştur ki, kendisi şu anda Japonya'nın en zengin insanlarından biridir. 1978-87 yılları arasında Shounen Sunday'de yayınlanan 34 ciltlik Urusei Yatsura adlı eserinde Ataru Moroboshi adında bir oğlanın Lum adındaki dişi bir uzaylıyla yaşadığı serüvenler anlatılmaktadır. Onun dünya çapında büyük üne ulaştıran 38 ciltlik Ranma 1/2 adlı eseri ise 1987-96 yılları arasında yayınlandı. Bu manga ise Ranma Saotome adında uzakdoğu sporlarıyla ilgilenen lanetlenmiş bir oğlanın yaşadıkları anlatılmaktadır.

Oğlanın üzerindeki lanet de oldukça ilginçtir. Üzerine soğuk su döküldüğünde bir kıza dönüşmektedir. Babası ise bir pandaya dönüşmektedir. Bu lanetten diğer ev ve çevre ahalisi de nasiplerini alırlar ve soğuk suyla domuz, ördek gibi hayvanlara dönüşmeye başlarlar. Ranma 1/2'nin bitiminin hemen ardından ise Inu-Yasha Sengoku Otogi Zoushi adlı manga'nın yapımına başlamıştır. Bu manga'da ise Kagome Higurashi ve yarı zebani yarı insan olan Inu-Yasha, feodal Japonya'da Shikon adlı bir mücevherin parçalarını aramaktadırlar. Bu manga halen yayınına devam etmektedir ve şu sıralarda en popüler serilerden biridir.

70'lerde ve 80'lerin başlarında kızlar için genelde Candy Candy, Georgie gibi dram ve romantik manga'lar yayınlanırken, zamanla shounen manga'larının da etkisiyle kızlar kendi süper kahramanlarını yaratmaya başladılar. Bu kahramanların çoğunun büyülü güçleri vardır ve zaman zaman kılıç gibi silahlar kullanarak erkeklere meydan okurlar. Büyülü kızlar ekolünün dünya çapında en büyük temsilcisi Naoko Takeuchi'nin 1992-97 yılları arasında Nakayoshi'de yayınlanmış olan 52 parçadan oluşan 18 ciltlik Sailor Moon adlı eseridir. Sailor Moon'un temelleri asıl olarak 1991 Ağustos'unda Naoko Takeuchi'nin Sailor V adında bir manga yayınlamasıyla atılmıştır. Kısa sürede popüler olan bu manga'nın ardından, sadece Sailor Venus'un olduğu bu manga'ya Sailor Moon başta olmak üzere bir çok yeni karakter eklenmiş ve bu yeni manga 1992 yılının Şubat ayında Sailor Moon adıyla yayınlanmaya başlamıştır. Bu manga shoujo temelli olmasına karşın erkekler arasında da bazı nedenlerden dolayı oldukça popüler olmuştur. Kısa sürede inanılmaz bir ilgi görmüş ve hemen ertesi yıl 17. Kodansha Manga Ödülü'nü kazanmıştır. Aynı yıl içinde yapımına başlanan anime'si dünyanın en az 40 ülkesinde yayınlanmış ve yayınlandığı ülkelerin (özellikle Avrupa) çoğunda en popüler anime ve manga haline gelip Almanya, Fransa gibi ülkelerde bir çılgınlık boyutuna ulaşmıştır. Sailor Moon'un açtığı bu güçlü kızlar furyasının ardından çok sayıda benzer shoujo manga hazırlanmış ve büyük ilgi görmüştür. Bu furyanın etkileri sadece Japon manga ve animelerini değil batı animasyon ve çizgi romanlarını da etkilemiştir. Bugün dünyanın en popüler batı animasyonlarından biri olan ve Hanna-Barbera tarafından hazırlanıp Crag McCracken tarafından çizilen The Powerpuff Girls adlı animasyon da birçok kişiye göre Sailor Moon'un ve shoujo akımının batıdaki bir kopyasıdır.

Bu dönemin diğer önemli seinen manga'larından biri olan Ah! My Goddess (Aa! Megami-sama!) Fujishima Kosuke tarafından çizilip 1988 yılında Kodansha'nın Comic Afternoon dergisinde yayınlanmaya başladı. Hikaye temel olarak Morisato Keiichi adlı bir kolej öğrencisinin çevresinde dönmektedir. Bir gün, kaldığı yatakhanedeki kıdemli öğrencilerin zorlamasıyla Keiichi yatakhaneye göz kulak olup telefonlara bakmak zorunda kalır. Bu sırada karnı acıkır ve telefonla birşeyler ısmarlamak ister. Telefon numarasını çevirirken yanlışlıkla Tanrıça Ofisi'ni arar. Telefonu açan tatlı bir ses ona yardım edeceğini söyler ve bir anda odadaki aynanın içinden güzel bir kız çıkar. Kız ona adının Belldandy (Verdandi) olduğunu ve istediği bir dileği yerine getireceğini söyler. Kısa boyu ve utangaç kişiliğiyle kız arkadaş bulmakta zorlanan Keiichi, dileğinin onun gibi bir kızla sonsuza kadar beraber olmak olduğunu söyler. Dileği onaylanır ve Belldandy sonsuza kadar onunla olacağını söyler. Ama artık Keiichi'nin başı büyük derttedir. Odada Belldandy ile yakalanınca yatakhaneden kovulur. Ardından Belldandy'nin diğer tanrıça kız kardeşlerinin de işin içine girmesiyle Keiichi'nin başı çok daha büyük dertlere girmeye başlar... Fujishima Kosuke'nun Ah! My Goddess'dan önce çizmiş olduğu diğer bir ünlü mangası olan Taiho Shichauzo (You're Under Arrest) 1986'da yayınlanmaya başlamıştır. Bu eserde ise Tokyo'daki iki bayan polisin yaşadıkları maceralar konu edilmektedir

90'ların en önemli manga grubu denilince akla gelen ilk isim CLAMP'tır. CLAMP aslen 11 bayan tarafından kurulmuştur. Ama grup RG Veda adlı manga'nın yayınlanmasından önce 7 kişiye, sonra da 4 kişiye düşmüştür. Mokona Apapa, Satusuki Igarashi, Mick Nekoi, Nanase Ohkawa adlı bu 4 bayan hazırladıkları birbirinden güzel manga'larla grubu devam ettirmektedirler. Grubun lideri olan Nanase Okhawa metinler yazıp, yönetmenlik yapmakta ve dizayn hazırlamakta ve Satsuki Igarashi çizim ve arkaplan hazırlayıp ve karakterleri belirlemektedir. Apapa Mokona ve Mick Nekoi ise asistanlık yapmaktadırlar. CLAMP'ın en önemli yapıtları arasında olan ve 1996 yılında Nakayoshi dergisinde yayınlanmaya başlayan Card Captor Sakura, Sakura Kinomoto adında ilkokul öğrencisi bir kızın, evinin bodrumunda tesadüfen Clow isimli özel kartları saklayan bir kitap bulmasıyla başlar. Kitabın içindeki kartları kaza ile dağıtmasından sonra Cerberus isimli "Mühürlerin Hayvanı" uyanır ve Sakura'yı kartları toplamakla görevlendirir. 1992-93 arasında Asuka dergisinde yayınlanan CLAMP Campus Detective Team adlı manga'da bir grup çocuğun kampüsdeki kız öğrencilerin kaybettiği eşyaları bulup yardım etmek için kurduğu dedektif takımının maceraları anlatılmaktadır. 1994-96 arasında Kodansha tarafından yayınlanan Magic Knight Rayearth'da korumaları için büyülü bir dünyaya gönderilen 3 kızın maceraları anlatılmaktadır. 1992 yılında Asuka dergisinde yayınlanmaya başlayan X'de biri dünyayı korumaya, diğeri ise dünyayı yok etmeye çalışan iki zıt grubun arasındaki savaş ve dünyanın kaderini elinde tuttuğuna inanılan Kamui adındaki bir oğlanın yaşadıkları anlatılmaktadır. CLAMP'ın diğer önemli eserleri arasında 1991-94 arasında South dergisinde yayınlanan Tokyo Babylon ve 1997 yılında Amie dergisinde yayınlanmaya başlayan Clover sayılabilir. CLAMP manga'ları bir çok dile çevirilmiş ve dünya çapında büyük ün kazanmıştır. Kendine özgün sanatsal tarzı ile CLAMP yapıtları diğer manga'lar arasında daha ilk bakışta göze çarpmaktadır.

Manga'nın günümüzdeki konumuna bakacak olursak, dünyanın başka hiçbir ülkesinde çizgi romanın bu kadar çok sevilip okunmadığını söyleyebiliriz. Bugün Japonya'da satılan yaklaşık her 10 kitaptan 3'ü manga'dır. Japonya'da 3000'in üzerinde profesyonel manga sanatçısı vardır ve her sene yaklaşık 7 Milyar $ tutan yaklaşık 2 milyar adet manga satılmaktadır. Sayısız manga dergisi arasından her sayısı 1 milyonun üzerinde satan en az 10 manga dergisi vardır ve Japonya'da manga içermediği halde 1 milyonun üzerinde satabilen başka sadece 1 dergi vardır (Tchiei,1998:1). Shounen Jump dergisinin 1994'teki bir sayısı 6.2 milyon adet gibi inanılmaz bir tiraja ulaşmıştır. Bu manga dergilerinin her bir sayısı yaklaşık 400 sayfadır (Schodt, 1996:22-23). Satılan manga sayısı nüfusa oranlandığında her Japon'un senede yaklaşık 15 adet manga satın aldığı görülmektedir. Sonuç olarak, bu rakamlar manga'nın basit bir eğlence kaynağı olmadığını ve 7'den 70'e Japon halkının günlük hayatının vazgeçilmez bir parçası haline geldiğini göstermektedir.

Kaynaklar

1) Clark, Alan and Laurel (1991). COMICS: An Illustrated History. London : Green Wood Publishing
2) Kinsella, Sharon (2000). Adult Manga : Culture and Power in Contemporary Japanese Society. Richmond : Curzon
3) Sabin, Roger (1993). Adult Comics : An Introduction. London : Routledge
4) Ishinomori, Shotaro (1988). Japan Inc : An Introduction to Japanese Economics. Berkeley : University of California Press
5) NIPPONIA Dergisi (Yonezawa Yoshihiro)
6) Japanese Book News (Takeuchi Osamu)
Http://www.jpf.go.jp/j/media_j/publish_j/4-04-02right.html
7) Duus, Peter (1988). "Introduction", Japan Inc : An Introduction to Japanese Economics. Berkeley : University of California Press
8) Go Tchiei (nmp international)
Http://www.dnp.co.jp/museum/nmp/nmp_i/articles/manga/manga1.html
9) Matt Thorn (Kyoto Seika Üniversitesi)
Http://www.ky.xaxon.ne.jp/~matt/history1.html
10) Kinko Ito (Arkansas Üniversitesi)
Http://web.aall.ufl.edu/SJS/ito.html
11) Maria Domoto (North Carolina Üniversitesi)
Http://www.uncc.edu/~medomoto
12) Eri Izawa (Massachusetts Institute of Technology)
Http://www.uncc.edu/~medomoto/3209/anime/manga_history.html
13) Books Nippan
Http://www.booksnippan.com/manga/4770020759.htm
14) William Gardner (Middlebury Üniversitesi)
Http://s01.middlebury.edu/ja330a
15) Schodt, Frederik L. (1996) Dreamland Japan: Writings on Modern Manga. Berkeley : Stone Bridge Press

*Akira'da ilk bombanın ne zaman patladığı hakkında 3 farklı temel kaynakta 3 farklı tarih verilmekte:
1) Orjinal Japonca manga'da 6 Aralık 1982
2) Anime'de 16 Temmuz 1988
3) Orjinal manga'nın dünya çapında satılan İngilizce versiyonunda 6 Aralık 1992

<< Önceki Sayfa